środa, 27 lutego 2013

Muzyka a fotografia - jest związek jednego z drugim?

Muzyka jest dla mnie bardzo ważna, co najmniej tak samo jak fotografia. Właściwie słucham jej (muzyki!), kiedy tylko mogę, jest ze mną wtedy, gdy to możliwe. 

Ostatnio „wszedłem” w spotity.pl - polecam. W tym serwisie, podobnym i zintegrowanym z iTunes, jest prawie wszystko (za mało, ufam, że na razie) Niemena, bo są tylko same wczesne i popularne bzdury, a nie to, co naprawdę jest Niemenem, ale na początek jest i tak nieźle, bo i Grechuta i Manaaam są obficie... Innych polskich wykonawców nie sprawdzałem.

Parę dni wcześniej wpadło mi do głowy pytanie jaka jest zależność między muzyką a fotografią? Zapytałem - czy taka zależność w ogóle istnieje? Czy to, czego słuchasz ma wpływ na to co i jak fotografujesz? Nie mając gotowej żadnej hipotezy - co i jak wpływa? - podzieliłem się swoją myślą z Wojtkiem Wilczykiem, który w lutym był jeden dzień we Wrześni. - Jakiej muzyki słucha Wojtek Zawadzki? - zapytał. - Country i bluesa - odpowiedziałem, zgodnie ze swoją wiedzą - Wojtek gra bluesa na gitarze i śpiewa - dodałem. Ale przecież nie wiem, czy te gatunki są jego ulubionymi i w ogóle nie mam żadnych upoważnień, aby wypowiadać się w imieniu Zawadzkiego. - A jakiej muzyki słuchasz Ty? - zapytałem. - Klasykę i punka - odpowiedział. Zapytał mnie też czego słucha Bogdan Konopka i Andrzej Jerzy Lech. - Nie wiem - odpowiedziałem. Bo nie wiem. 

To, czego słuchamy określa naszą osobowość, duchowość, wrażliwość. Jestem tego pewien. I dlatego jestem pewien, że wyniki naukowych badań (czyli rzetelnych, beznamiętnych, obiektywnych, a nie publicystycznych, zmierzających do potwierdzenia z góry ustalonej dowolnej tezy) mogłyby być ciekawe. Może nie ma żadnego związku między tym, czego słuchamy a tym, co i jak fotografujemy - i to jest twierdzenie, więc jak każde twierdzenie empiryczne, wymaga potwierdzenia empirycznego - albo ten związek istnieje. Ale jeśli istnieje, to nie wystarczy powiedzieć, że istnieje. Prawdziwie naukowe twierdzenie (mające wartość naukową, a nie publicystyczną!) musi mówić o tym na czym polega ta zależność. Jeśli tego nie ma, to jakby w ogóle go nie było. 

Uprawiam twórczość fotograficzną. Słucham też muzyki. Zastanawiam się, czy jest jakiś związek między tym, co mnie wzrusza w muzyce, a tym, co robię w fotografii. Nie wiem. Lubię różną muzykę, oglądać lubię różną fotografię, a uprawiam jeszcze inną. Może nie mnie szukać związków jednego z drugim wtedy, gdy chodzi o mnie? 

Jaką muzykę lubię: taką, gdzie twórca jest szalony, zatraca się, ale też jest w tym jakaś dyscyplina, jakiś plan. Ważna jest harmonia, dziwne brzmienia, wolność, brak konwencji, ale też kompozycja, konstrukcja całości, wirtuozeria, melodia, super głos, energia, puls, zaskoczenie, czasem potrzebuję romantyki, innym razem brudu, prostego „napierdalania”. Tekst - czasem jest ważny, a czasem przeszkadza. Dlatego hip hopu nie lubię (raczej), bo nie chce mi się cały czas natężać uwagi, żeby zrozumieć (w sensie akustycznym, logopedycznym), co „śpiewają”. To wysiłek, a ja od muzyki oczekuję bardziej muzyki niż tekstu. Jak chcę przekazu, to czytam gazety, czasopisma lub książki... Muzyka ma mi dać siłę, energię.

Myślę, że gdyby zrobić test na odbiorcach mojej fotografii - Ciszy, czy Topografii ciszy - i zapytać, jakiej muzyki słucha Waldemar Śliwczyński?, to większość odpowiedziałaby: klasykę. Bethovena czy innego Haendla. Bo ta moja fotografia faktycznie może kojarzyć się z czymś starym, a więc zacnym i... bezpiecznym. Nic bardziej mylnego! 

Uwielbiam Milesa Davisa, Zbigniewa Seiferta, Marcusa Millera, Annę Marię Jopek, Julię Marcel, Grzegorza Turnaua, Marka Grechutę (zwłaszcza za Szaloną Lokomotywę, Magię obłoków i inne), Klausa Schulze, Pink Floyd, BB Kinga, Marię Peszek, Namysłowskiego, Urbaniaka, Kaczmarka, Ścierańskich, Prońko, Kaczmarskiego, Maanam za pierwsze lata, Budkę Suflera za „Pieśń niepokorną”, ale nie za tango, Niemena z pominięciem wczesnych gówien, od których on sam się w okresie dojrzałym odżegnywał, i z pominięciem utworów późnych z terrą defloratą na czele, SBB za wszystko, Patha Metheny'ego, Glena Millera, Stinga, Herbie Hanckocka, Santanę, Wheater Report, Breakoutów, Możdżer, i wielu, wielu innych... Wymienienie wszystkich nie jest możliwe. 

Od dzieci dostaliśmy w zeszłym roku pod choinkę gramofon. Teraz słuchamy sobie czasem z Jolą stare winyle... Czasem sobie popłaczemy nad naszą młodością, bo już nie wróci, a jednocześnie jesteśmy zdziwieni, że niektóre płyty nie zestarzały się zupełnie, brzmieniowo, instrumentalnie, tekstowo... 

A co do informacji bieżących... Nicolas Grospierre zakończył swoją pracę do Kolekcji Wrzesińskiej. Przygotowujemy książkę (wstęp Adama Mazura) i wystawę - premiera druga połowa maja 2013, Rynek we Wrześni.

KF - czekamy nadal na umowę z MKiDN o dofinansowaniu, podpiszemy, odeślemy, jak forsa wpłynie, to wtedy dopiero będziemy wiedzieli na czym stoimy.

Waldemar Śliwczyński nie zrobił od paru miesięcy żadnej fotografii - zima i zimno nie daje mu zachęty, inspiracji - to jest wersja oficjalna. Prawdziwa jest taka, że waha się, rozpatruje, „rozkminia” różne pomysły na fotografowanie, słowem: nie wie co i jak. Nie wie na co się zdecydować. Ale - jak donoszą europejskie agencje prasowe na podstawie źródeł „zbliżonych do” i jak przewidują eksperci - na co by się nie zdecydował, i tak będzie to cykl wielki. Warto już dziś zamówić subskrypcję. 

środa, 6 lutego 2013

KF uratowany - dostaliśmy dofinansowanie na 2013

Z wielką przyjemnością i radością informuję, że „Kwartalnik Fotografia” otrzymał 60 tys. złotych dofinansowania z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego! Oznacza to, że w bieżącym roku wyjdzie co najmniej numer 40 i 41.
W tej chwili nie potrafię powiedzieć, kiedy pojawi się numer 40, ani tym bardziej 41, ale na pewno będzie. Cieszę się bardzo i dziękuję wszystkim ekspertom, którzy oceniali nasz wniosek. Wiem tylko tyle, że uzyskaliśmy 79 punktów, ale nie wiem co to oznacza - dużo czy mało. Nieważne. Ważne, że mamy zagwarantowane te pieniądze...

poniedziałek, 4 lutego 2013

Hrabina Mycielska napisała wiersz o „Topografii ciszy”

Moją książkę „Topografię ciszy” wysłałem między innymi też do prof. dr hab. Romana Mycielskiego (r. 1933, byłego szefa katedry mikrobiologii UW w W-wie), hrabiego, potomka właścicieli Wrześni, autora wspomnień, „Dom na Opieszynie”.

Niedawno otrzymałem następujący list (cytuję bez pytania nadawcy o zezwolenie na publikację w nadziei, że mnie nie oskarży o naruszenie dóbr osobistych z powodu naruszenie tajemnicy korespondencji, co teraz jest takie powszechne):

„Warszawa, 20.1.2013
Szanowny Panie Waldemarze!
Raz jeszcze dziękuję za książkę i w pełni podtrzymuję zdanie o niej (wcześniej rozmawialiśmy długo telefonicznie - przyp. W.Ś.). Ale ja, w ramach konserwacji zabytkowych obiektów, widziałem dość zniszczonych pałaców i dworów.
Natomiast na mojej żonie album ten wywarł tak wstrząsające wrażenie, że natychmiast usiadła i napisała wiersz, co robi tylko w czasie przygnębienia lub jakiegoś smutnego szoku.
Nie znam się na poezji (tak jak na muzyce), ale mnie wiersz się podoba, więc wysyłam go na pamiątkę.
Pozdrowienia
Roman Mycielski”

Waldemarowi Śliwczyńskiemu

Topografia ciszy

Ująłeś moją rękę
I kazałeś bym drżała z chłodu
A spałam tak słodko,
Myślałam, że to nuty walca,
Że jedwab snuje się po salach,
Że śpiewają ptaki.
A to poranione szyby
Dźwięczą żałośnie,
Trąca je wiatr - pędzi - dokąd?
Nie ma już balustrady, spróchniałe
Wrota otworem stoją.
Tylko smutek snuje się po omszałych schodach
I z wiatrem wzbija się ku górze
Przez połamany dach, 
Tędy niegdyś wieczerzy dym wędrował.
Szaro, wszędzie szaro - czy słońce zgasło?
I smutek i wiatr i nagie drzewa
I ptak nie śpiewa.
Nigdzie źdźbła trawy zielonej,
Tafla jeziora też czarna, może jej już nie ma?
Tylko ja - cisza
Błąkam się dniem i nocą.
I w twojej też wizji zostałam,
Po coś mnie obudził - po co?


                    ***

To mój ból cię obudził


Bardzo piękne, prawda? Dla takich momentów, dla takich reakcji na to, co się zrobiło, warto żyć. „Topografia ciszy” - przypominam, to mój hołd dla ziemian.

Inna reakcja na książkę:

Wielce Szanowny i Drogi Panie,
Mamy Trzech Króli i słucham radia Merkury. Chcę podziękować za 
wszystko co Pan mówi o dworach i ziemiaństwie. Jestem bardzo ciekaw 
Pana albumu "Topografia ciszy", wychodzi  dużo albumów o małej ilości 
dworów zachowanych. Te albumy łudzą, że Polska to kraj pięknych dworów. Pana dzieło to pierwsze co "dokonano" w PRL i jest kontynuowane w II RP, wydanie na czasie i b. potrzebne, gratuluję.
Jestem wnukiem Józefa i Marii Chełkowskich ze Śmiełowa. Śmiełów w latach 1945 do 1970 popadał w ruinę, następnie uratowany dzięki pobytowi Mickiewicza u Gorzeńskich.
W roku 1924 Ignacy Paderewski odwiedził moich dziadków, to spotkanie 
obsługiwał fotograficznie Leonard Durczykiewicz. - Na pamiątkę brat 
mojej matki, młody Michał Chełkowski wręczył Mistrzowi album L.Durczykiewicza "Dwory wielkopolskie w Wielkim Księstwie Poznańskim"

Proszę przyjąć wyrazy szacunku,

Andrzej Heydel
Członek Polskiego Towarzystwa Ziemiańskiego - Poznań


Wielce Szanowny i Drogi Panie,

Przesyłkę otrzymałem w poniedziałek (14 I 13) w południe - wieczorem był opłatek
w Tow.Ziemiańskim i album przedstawiłem licznym zebranym. Zabrałem też reprint
L.Durczykiewicza. To albumy z dwóch biegunów a dotyczących tego samego ! -  Obie książki puściłem w obieg między zebranymi osobami oglądającymi z zainteresowaniem.
Jeszcze raz serdecznie dziękuję za prezent. Do albumu będę powracał. Zauważyłem Mikuszewo mojego wuja śp Zdzisława Baranowskiego, żonaty z siostrą mojej matki Zofią
Chełkowską. - Pewnie znajdę w albumie dalsze miejsca rodzinnie związane.

Pozostaję z wyrazami szacunku,

Andrzej Heydel


Cieszę się, że środowiska byłych ziemian zauważyły mój album... Też dla nich go robiłem.